هر آنچه که باید در مورد حواله ارزی بدانید
پیش‌تر در رابطه با انواع روش‌های پرداخت بین‌المللی برایتان نوشته‌ایم و در رابطه با اهمیت بالای این روش‌ها نیز گفته‌ایم. افراد به چهار روش متفاوت می‌توانند نقل‌وانتقال ارز صورت دهند:
- اسکناس و تراول‌چک
- چک ارزی
- حواله ارزی
- حواله سوئیفتی
یکی از این روش‌های پرداخت، حواله‌های ارزی هستند. با کمک حواله‌های ارزی دغدغه مشتریان در رابطه با نقل‌وانتقال ارزی در سیستم بانکداری بین‌المللی رفع می‌شود. در مقاله امروز قصد داریم با حواله ارزی آشنا شویم و هر آنچه که در رابطه با این موضوع نیاز دارید بدانید را با شما در میان بگذاریم.
حواله ارزی
حواله ارزی چیست؟
حواله ارزی نوعی روش پرداخت است که از طریق آن افراد ارزهای مختلفی را به حساب‌های بانکی اشخاص حقیقی و حقوقی دیگری در جای‌جای دنیا منتقل می‌کنند. متاسفانه ایران درگیر تحریم‌های بین‌المللی است، بنابراین ارتباط چندانی با بانک‌های بین‌المللی و سایر کشورها ندارد؛ نتیجتاً در ایران حواله ارزی نیز به‌صورت مستقیم قابل انجام نیست، بلکه باید با واسطه و از طریق صرافی‌ها صورت بگیرد.
حواله ارزی (Payment Order) یکی از انواع روش‌های مبادلات ارزی است؛ از این طریق انسان‌ها می‌توانند از هر جای دنیا با همدیگر ارز تبادل کنند. به زبان ساده‌تر، حواله ارزی یک نوع دستور پرداخت است که طی آن مشتری از بانک یا موسسه مالی خود می‌خواهد تا مبلغی را به فردی در خارج از کشور پرداخت کند. یعنی بانک مبدا بر اساس تقاضای مشتری خود به یکی از بانک‌های خارج از کشور حواله‌ای صادر می‌کند و از آن بانک تقاضا می‌کند تا وجه حواله را به گیرنده آن پرداخت کند.
انواع حواله ارزی
حواله ارزی وارده (Inward Transfer)؛
برای اینکه بتوانید ارز حواله شده را دریافت کنید، باید با بانکی همکاری کنید که سرویس حواله ارزی داشته باشد. پس از اینکه ارز از مبدا به بانک شما ارسال شد، بانک مقصد پیامی مبنی بر تایید ارسال حواله ارزی دریافت می‌کند. سپس در کوتاه‌ترین زمان ممکن ارز ارسالی را به حساب مشتری واریز می‌کنند و دریافت حواله ارزی صورت می‌گیرد. برای دریافت حواله بین‌المللی باید پاسپورت یا کارت شناسایی معتبری به‌همراه داشته باشید. البته می‌توانید این ارز را به کسی دیگر حواله کنید، به ارز دیگری تبدیل کنید یا حتی به بانک بفروشید.
حواله ارزی صادره (Outward Transfer)؛
این نوع از حواله ارزی زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بخواهید برای فردی در خارج از کشور ارز ارسال کنید. باید ابتدا به بانک یا صرافی موردنظر مراجعه کنید. بعد باید یک سری اطلاعات در اختیار بانک قرار دهید؛ برای مثال مشخصات گیرنده ارز، واحد پول، شماره حساب و …، سپس ارز شما بر اساس نرخ ارز روز، تبدیل به ارز مقصد می‌شود و بعد برای گیرنده ارسال می‌گردد. نکته مهم این است که در این روش حتماً باید فرم اظهارنامه گمرکی در این روش تکمیل گردد تا احیاناً خطر پولشویی مطرح نباشد.
حواله ارزی مستقیم (Telegraphic Transfer)؛
در این روش که به T/T نیز معروف است، می‌توانید هر میزان ارزی را به ۱۳۰ ارز مختلف تبدیل کرده و به هر نقطه‌ای در دنیا منتقل نمایید. این روش حواله ارزی هم سطح امنیت بسیار بالایی دارد و هم بسیار سریع است. هیچ گونه محدودیتی هم در مبلغ ارسالی ندارد و مبلغی به‌عنوان سقف حواله ارزی مطرح نیست.
حواله ارزی غیرمستقیم (Demand Draft)؛
این روش که به D/D معروف است، پروسه‌اش مشابه حواله ارزی مستقیم (T/T) می‌باشد، اما مدت زمان انجام شدن حواله طولانی‌تر (از ۴ تا ۷ روز) است.
حواله ارزی داخلی (Internal Transfers)؛
در حواله ارزی داخلی، گیرنده وجه در بانک شما حساب دارد. یعنی شما وجه موردنظر را در همین بانک به حساب کسی دیگر منتقل می‌کنید و دریافت حواله ارزی در همین بانک انجام می‌شود. اگر طرف مقابل در حساب‌های مشتریان بانکی (BCA) باشد، حواله داخلی خواهد بود؛ اما اگر نباشد، تراکنش ارزی خارجی خواهد بود.
حواله ارزی بیگانه (Foreign Transfers)؛
در این نوع حواله ارزی، بانک گیرنده درخارج از کشور است.
دریافت حواله ارزی
انواع حواله‌های ارزی به اروپا
امروزه ایرانیان بسیاری مهاجرت می‌کنند و مقصد نیز بیشتر کشورهای اروپایی است، زیرا هم به ایران نسبتاً نزدیک هستند و هم روابط ایران و اروپا تحت تاثیر شدید تحریم‌ها نیست. از طرفی، ایرانیان بسیاری با کشورهای اروپایی تبادلات و معاملات تجاری صورت می‌دهند. با در نظر گرفتن همه این‌ها متوجه می‌شویم که ارسال ارز به کشورهای اروپایی و دریافت ارز از آنها اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است. برای این کار هم می‌توان از سیستم‌های معتبری همچون پی‌پال، وسترن یونیِن، مانی‌گرام، وب‌مانی و … استفاده کرد. بیایید تک‌تک این سیستم‌ها را با هم بشناسیم:
پی‌پال (PayPal)؛
این سیستم در سال ۱۹۹۸ توسط ایلان ماسک در آمریکا راه‌اندازی شد. کاربران این سامانه می‌توانند از سایت‌ها و فروشگاه‌های مختلفی به‌صورت آنلاین خرید کنند و پرداخت ارزی داشته باشند. البته در نظر داشته باشید که پی‌پال در ایران تحریم است، بنابراین ارسال و دریافت حواله بین‌المللی از طریق پی‌پال در ایران ممکن نیست و نیاز به IP یک کشور خارجی خواهید داشت که همین موضوع یکی از معایب پی پال در ایران محسوب می‌شود.
وسترن یونیِن (Western Union)؛
این سیستم در سال ۱۸۵۶ در آمریکا آغاز به‌کار کرد و امروزه خدمات نقل‌وانتقال ارز در سرتاسر جهان را ارائه می‌دهد. برای استفاده از وسترن یونیِن نیازی به داشتن حساب در بانک مقصد ندارید. صرفاً باید ارز خود را به ارز مقصد تبدیل کنید و بعد کد ۱۰رقمی دریافتی را در اختیار گیرنده قرار دهید تا او بتواند ارز ارسالی شما را برداشت کند. این روش هم مانند پی‌پال در ایران تحریم است.
مانی‌گرام (MoneyGram)؛
سامانه مانی‌گرام شباهت‌های زیادی به وسترن یونیِن دارد؛ تفاوت اصلی آنها در کارمزد کمتر مانی‌گرام است.
وب‌مانی (WebMoney)؛
سیستم پرداخت آنلاین وب‌مانی در سال ۱۹۹۸ در روسیه راه‌اندازی شد و از آن زمان مشغول سرویس‌دهی به کاربرانش در زمینه پرداخت آنلاین و نقل‌وانقال ارز می‌باشد. برای استفاده از وب‌مانی ضرورتی به داشتن حساب بانکی ندارید.
پرفکت مانی (Perfect Money)؛
پرفکت مانی نیز مانند وب‌مانی یک سیستم پرداخت بین‌المللی است که برای حواله ارز، خرید آنلاین و … به مشتریانش خدمات می‌دهد. یکی از مزیت‌های اصلی پرفکت مانی متاثر نبودن از تحریم‌هاست، بنابراین کاربران ایرانی می‌توانند بدون مشکل و واهمه از این سرویس استفاده کنند و نقد حواله ارزی را صورت دهند.
اسکریل (Skrill)؛
سیستم پرداخت اسکریل به کاربران و مشتریان این اجازه را می‌دهد بدون سقف حواله ارزی هر مبلغی را به هر بانکی در هر نقطه‌ای از جهان منتقل کنند. اما یکی از مسائل اصلی در رابطه با اسکریل کارمزد بسیار بالاتر آن نسبت به سایر سیستم‌ها است.
نتلر (NEteller)؛
این سیستم پرداخت آنلاین هم مانند دیگر سیستم‌ها برای انجام حواله ارزی و خدمات پرداخت می‌تواند به شما کمک کند. در حقیقت نتلر یک حساب ارزی واسط به‌شمار می‌آید و کاربران قادر هستند چندین حساب را به‌طور همزمان مدیریت کنند. این سیستم نیز به‌علت تحریم‌ها در ایران قابل استفاده نیست.
حواله ارزی بانکی
قوانین حواله ارزی
مانند هر سیستم دیگری، انتقال و دریافت حواله ارزی در سیستم بانکی و صرافی‌ها نیز قوانین بسیاری دارد. از آن جایی که انتقال حواله ارزی مسئله‌ای میان دو کشور مختلف است، بانک‌ها، صرافی‌ها و موسسات مالی قوانین سخت‌گیرانه‌ای در این زمینه دارند تا احیاناً هیچ مشکلی پیش نیاید. در زیر به این قوانین در ایران اشاره می‌کنیم:
- مشتری باید با کارت شناسایی معتبر احراز هویت شود.
- لازم است مشتری فرم درخواست حواله را به‌صورت کامل، خوانا و به زبان انگلیسی تکمیل نماید.
- اگر اطلاعات وارد شده در فرم ناقص، اشتباه یا ناخوانا باشند، مسئولیت تاخیر یا مشکل در حواله بر عهده خود مشتری خواهد بود.
- در صورت بروز مشکل، کلیه کارمزدها و هزینه‌های اصلاحیه و پیگیری مجدد بر عهده مشتری است.
- در صورت برگشت حواله به هر علتی، کارمزد بانکی از مبلغ حواله کسر شده و خالص برگشتی به مشتری استرداد خواهد شد و می‌بایست ظرف ۲۴ ساعت پس از برگشت توسط مشتری تعیین تکلیف شود.
- در صورتی که حواله برگشت زده شود و مشتری درخواست وجه ریالی داشته باشد، فقط به نرخ روز (نرخ خرید) با مشتری تسویه خواهد شد و نرخ اولیه خرید حواله ملاک تسویه نخواهد بود.
- مسئولیت هرگونه تناقض حواله با امورات سیاسی، نظامی و قوانین بین‌الملل بر عهده مشتری است.
- نام فرستنده تنها در صورتی در حواله قابل ذکر است که با قوانین بانک مربوطه در تناقض نباشد.
- حواله‌های بانکی ناخالص هستند و کارمزدهای مربوطه پس از رسیدن مبلغ حواله به گیرنده توسط بانک مقصد کسر خواهد شد.
- حواله‌هایی که به‌صورت مستقیم از یک بانک به حساب گیرنده در همان بانک ارسال شوند، مشمول کارمزد بانکی نخواهند بود و به‌صورت کامل (Net) به حساب گیرنده واریز خواهند شد.
- در صورت تاخیر بیش از ۱۰ روز در رسیدن مبلغ به حساب گیرنده، مشتری باید موضوع را از سمت صرافی پیگیری کند.
- بیشتر بانک‌ها از دریافت حواله‌های ارسالی به حساب اشخاص حقیقی ممانعت می‌کنند، زیرا احتمال پولشویی وجود دارد. در این صورت، اگر مبلغ مربوطه بلوکه شده یا برگشت زده شود، مسئولیت این مورد نیز بر عهده خود مشتری خواهد بود
کارمزد حواله ارزی
کارمزد در حقیقت هزینه‌ای است که کارگزار از مشتری برای ارائه خدمات می‌گیرد. هر حواله ارزی تعدادی کارمزد ریالی دارد و تعدادی نیز کارمزد ارزی؛ برخی از این کارمزدها پیش از حواله و برخی نیز پس از ارسال حواله دریافت می‌شوند.
کارمزد حواله ارزی معمولاً بر اساس ارز، کشور مقصد، نوع حواله و … متغیر است و باید زمان ارسال ارز کارمزد مربوطه را چک کنید. برای مثال، کارمزد حواله ارزی وسترن یونیِن بین ۴۵ تا ۱۶۰ دلار متغیر است.
دلیل تفاوت قیمت حواله ارزی با نرخ روز ارز
متاسفانه در ایران به‌دلیل تحریم‌ها، نبود زیرساخت‌های ضروری و …، بانک‌ها امکان حواله مستقیم ارز به خارج از کشور را ندارند. به همین دلیل، این کار توسط صرافی‌های معتبر صورت می‌گیرد. این صرافی‌ها برای انتقال ارز به گیرنده‌ای در خارج از کشور، مبلغی را به‌عنوان هزینه حواله مطالبه می‌کنند. مبلغ سود صرافی در حقیقت ۴/۱ کل هزینه حواله است. یک‌چهارم هزینه برای صراف ایرانی، یک‌چهارم برای صراف یا بانک خارجی، و نصف دیگر مبلغ نیز به‌عنوان مالیات انتقال وجه توسط دولت مقصد کسر خواهد شد. بنابراین صرافی ایرانی کلمبلغ را برای خودش نمی‌خواهد.
کارمزد حواله ارزی
نحوه محاسبه کارمزدهای حواله ارزی
- نیم در هزار ـ حداقل 3 دلار یا معادل ریالی آن و حداکثر 50 دلار یا معادل ریالی؛
- یک در هزار ـ حداقل 3 دلار یا معادل ریالی آن و حداکثر 100 دلار یا معادل ریالی آن؛
- کارمزد بر عهده گیرنده حواله ارزی: یک و نیم در هزار (حداقل 3 دلار یا معادل ریالی آن و حداکثر 150 دلار یا معادل ریالی آن)؛
- کارمزد بر عهده فرستنده حواله ارزی: یک و نیم در هزار + معادل ریالی 5 دلار + تکمیل فرم تعهدنامه (حداقل 8 دلار یا معادل ریالی آن و حداکثر 155 دلار یا معادل ریالی آن)؛
- کارمزد ابطال حواله وارده: مقطوع 25دلار و یا معادل ریالی آن؛
- کارمزد ابطال حواله ارسالی: مقطوع 10 دلار و یا معادل ریالی آن؛
- کارمزد اصلاح حواله ارسالی: مقطوع 5 دلار و یا معادل ریالی آن؛
مدارک لازم برای حواله ارزی
برای ارسال یا دریافت حواله ارزی، اشخاص حقیقی و حقوقی باید یک سری مدارک ارائه نمایند. در زیر مدارک لازم برای هر دو دسته را می‌بینیم:
۱. اشخاص حقیقی:
- اصل و کپی شناسنامه؛
- اصل و کپی کارت ملی؛
- یک قطعه عکس سه‌درچهار؛
- اطلاعات تماس مانند شماره تماس، آدرس و ایمیل شخصی؛
- نامه درخواست حواله؛
۲. اشخاص حقوقی:
- آگهی تاسیس شرکت؛
- پروانه کسب؛
- کارت بازرگانی (برابر اصل شده)؛
- کپی اساسنامه؛
- جواز فعالیت اقتصادی؛
- کارت ملی و شناسنامه صاحبان امضا و مدیران؛
- تاییدیه احراز شرایط توسط شعبه ریالی؛
- بیمه‌نامه؛
- درخواست کتبی حواله در سربرگ شرکت؛
- مشخصات حساب؛
البته توجه داشته باشید که نیازی نیست در هر بار انتقال حواله ارزی مدارک خود را از نو به بانک یا صرافی مربوطه ببرید؛ بلکه همان بار اول مدارک را با خود به‌همراه داشته باشید تا پرونده‌ای برایتان تشکیل شود. پس از آن صرفاً نیاز به پر کردن فرم در هر حواله خواهید داشت و بس.
مراحل صدور حواله ارزی
با توجه به روش حواله ارزی، ممکن است مراحل قدری متفاوت باشند، اما معمولاً قدم‌های زیر باید برای انتقال مبلغ حواله طی شوند:
- مراجعه به شعبه‌ای از بانک یا صرافی (به‌همراه مدارک در اولین حواله)؛
- تامین ارز موردنظر؛
- تکمیل فرم درخواست صدور حواله؛
پس از ثبت شدن یک حواله ارزی در بانک یا صرافی، سیستم مربوطه یک سری موارد را چک می‌کند. بیایید با هم این موارد را بشناسیم:
- بررسی‌های ابتدایی: وجود یا عدم وجود حساب سفارش‌دهنده، نوع تراکنش و تاریخ ارسال؛
- بررسی حساب: وجود یا عدم وجود نوع خاصی از تراکنش‌ها در بانک؛
- بررسی تاریخ اعتبار: اینکه تاریخ اعتبار مشخص شده برای حساب گیرنده مجاز است یا خیر؛
- بررسی محدودیت‌ها: اینکه حواله منجر به کاهش اعتبار بیش از حد مجاز نشود؛
دریافت حواله بین المللی
مدت زمان لازم برای انتقال مبلغ حواله ارزی
همان‌طور که می‌دانید، انتقال مبلغی پول به حساب فردی دیگر با کارت بانکی معمولاً طی چند دقیقه تا چند ساعت انجام می‌شود، اما بحث انتقال و دریافت حواله ارزی قدری متفاوت است و از ۱ تا ۴ روز ممکن است به طول بیانجامد.
خرید و فروش حواله ارزی
برای خرید و فروش حواله‌های ارزی، لازم است به نکات و موارد بسیاری دقت کنید تا بعداً دچار مشکل یا متحمل هزینه‌های اضافی نشوید. برای مثال، باید نرخ قابل معامله را بررسی کنید، فرم‌های مربوطه را به‌درستی و کامل تکمیل نمایید، مدارک را کامل در اختیار صرافی قرار دهید یا به‌صورت آنلاین بارگذاری کنید و … .
نحوه ابطال یا اصلاح حواله ارزی
برای ابطال یا اصلاح حواله ارزی می‌بایست تقاضای کتبی نگارش شده و به بانک یا صرافی مربوطه داده شود. برای ابطال، پس از ارسال تقاضای کتبی ابطال، لازم است گیرنده حواله نیز ابطال آن را تایید نماید، در غیر این صورت، ابطال صورت نخواهد گرفت. اگر در حواله مشکلی وجود داشته باشد، باید در تقاضای کتبی اصلاح حواله، مشکل مربوطه و اصلاحیه آن ذکر شوند.
نفد حواله ارزی
سخن آخر
در دنیای امروز افراد از اقصی نقاط جهان با همدیگر ارتباط و تبادلات مالی و تجاری دارند، و هر از چند گاهی نیاز به ارسال وجه به کشوری دیگر خواهند داشت. این جاست که حواله ارزی مطرح می‌شود و به مردم کشورهای مختلف کمک می‌کند تا نقل‌وانتقال موردنظرشان را انجام دهند. روش‌های مختلفی برای حواله ارزی وجود دارند که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند و فرد باید به تناسب موقعیت و با توجه به کشورهای مبدا و مقصد روشی را انتخاب کند و حواله ارزی را ارسال نماید.
نظرات